पुणे : वृत्तसंस्था
१० वी उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांसाठी खाजगी क्षेत्र आणि सरकारे.. दोन्ही शिष्यवृत्तीच्या अनेक संधी देतात. परंतु अनेकदा माहितीच्या अभावामुळे बहुतांश विद्यार्थी या संधींना मुकतात. सरकारी शिष्यवृत्तीबद्दल बोलताना, साधारणपणे 11वीच्या प्रवेशासोबतच, राज्य शिष्यवृत्तीची प्रक्रिया समाज कल्याण विभागामार्फत करते.
NTSE ही 10वी उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांसाठी अतिशय लोकप्रिय शिष्यवृत्ती आहे. अशा अनेक संधी आहेत. त्यामुळे दहावीनंतर तुम्ही कोणत्या छात्रवृत्ती योजनेचा लाभ घेऊ शकता ते जाणून घ्या.
शिष्यवृत्तीचे अर्ज साधारणपणे 10वी बोर्डाचा निकाल जाहीर झाल्यानंतर सुरू होतात. येथे आम्ही तुमच्यासाठी मॅट्रिक/हायस्कूल (इयत्ता 10वी) उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांसाठी काही निवडक शिष्यवृत्तींची माहिती घेऊन आलो आहोत. जेणेकरून तुम्ही सतर्क राहा आणि अशा संधींचा फायदा घेण्यात मागे राहू नका.
10वी उत्तीर्ण शिष्यवृत्ती यादी
1)राष्ट्रीय प्रतिभा शोध परीक्षा (NTSE): NCERT द्वारे दरवर्षी आयोजित केली जाते. विज्ञान वर्गातील विद्यार्थ्यांना मदत करणे हा यामागचा उद्देश आहे. परीक्षा दोन टप्प्यात होते. तपशील ncert.nic.in या वेबसाइटवर किंवा तुमच्या शाळेत उपलब्ध असतील. यशस्वी विद्यार्थ्यांना दरमहा 1250 रुपये मिळतात.
2)उत्तर प्रदेश समाज कल्याण विभाग 10वी नंतर यूपीच्या विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती देते. अकरावीच्या प्रवेशाच्या वेळी अर्ज घेतले जातात. तुम्ही अनुसूचित जाती असल्यास आणि पालकांचे उत्पन्न 2.50 लाख रुपयांपर्यंत असेल तर 11वी, 12वी, ITI इत्यादींचा अभ्यास थांबणार नाही. जर तुम्ही वसतिगृहात राहून अभ्यास करत असाल तर तुम्हाला वार्षिक रु.4000 आणि जर तुम्ही एक दिवस स्कॉलर असाल तर तुम्हाला वार्षिक रु.2500 मिळतील. दुसरीकडे, सामान्य श्रेणीतील विद्यार्थ्यांच्या बाबतीत, पालकांचे उत्पन्न 2 लाख रुपयांपर्यंत असेल, तर डे-स्कॉलर्सना प्रति वर्ष 2300 रुपये आणि वसतिगृहांना प्रति वर्ष 3800 रुपये मिळतील. यूपी सरकार मागास जाती आणि अल्पसंख्याकांच्या विद्यार्थ्यांनाही ही सुविधा देते. Scholarship.up.gov.in या वेबसाइटवर लक्ष ठेवा.
3)यूपी प्रमाणेच मध्य प्रदेश, बिहार, राजस्थान, छत्तीसगड या राज्यांसह इतर राज्य सरकारे देखील समाज कल्याण विभागामार्फत अशी शिष्यवृत्ती देतात.
याशिवाय इतर काही शिष्यवृत्ती योजना
-हायस्कूलमधील मागासवर्गीय विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती प्रदान
-शैक्षणिकदृष्ट्या मागास अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य
-जिओ जिनियस भूगोल ऑलिम्पियाड
-आंतरराष्ट्रीय इंग्रजी सम्राट ऑलिम्पियाड
-एससी/एसटी/ओबीसी/अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी गुणवत्ता शिष्यवृत्ती
-नॅशनल सायन्स कॉन्कोर्स (NSC)
-शालेय मुलांसाठी PCRA क्विझ, निबंध आणि चित्रकला स्पर्धा
-अपंगांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती, महाराष्ट्र
-ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती, मणिपूर
-एससी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती, मणिपूर
-अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांना व्यावसायिक तांत्रिक प्रशिक्षण
-अपंगांसाठी शिष्यवृत्ती, महाराष्ट्र
-SOF आंतरराष्ट्रीय गणित ऑलिम्पियाड (IMO)
-SOF राष्ट्रीय सायबर ऑलिंपियाड (NCO)
-SOF स्कॉलरशिप ऑफ एक्सलन्स इन इंग्लिश (SEE)
-राज्य शासन शिष्यवृत्ती, महाराष्ट्र
-महाराष्ट्रातील एसटीसाठी सुवर्ण महोत्सवी शिष्यवृत्ती
-VJNT/SBC विद्यार्थ्यांना शिक्षण शुल्क आणि परीक्षा शुल्क
-व्हीजेएनटी विद्यार्थ्यांना वसंतराव नाईक गुणवत्ता पुरस्कार, महाराष्ट्र
10वी उत्तीर्ण मुलींसाठी शिष्यवृत्ती
-बेगम हजरत महल राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती
-सीबीएसई उडान
-क्लिनिक प्लस शिष्यवृत्ती
-डॉ. रेड्डीज फाउंडेशन सशक्त शिष्यवृत्ती
-डीएसटी महिला वैज्ञानिक फेलोशिप
-फेअर अँड लव्हली स्कॉलरशिप
-Google संगणक विज्ञान शिष्यवृत्ती
-अविवाहित मुलीसाठी इंदिरा गांधी शिष्यवृत्ती
इंटर्नशाला शिष्यवृत्ती: मुलींसाठी करिअर शिष्यवृत्ती
-JBNSTS शिष्यवृत्ती बिगयानी कन्या मेधा ब्रिटी
-लॉरिअल इंडिया फॉर यंग वुमन इन सायन्स स्कॉलरशिप
-लेडी मेहेरबाई डी टाटा एज्युकेशन शिष्यवृत्ती
-मुस्लिम नादर मुलींची शिष्यवृत्ती, केरळ
-प्रभा दत्त फेलोशिप
-प्रगती शिष्यवृत्ती AICTE- मुलींना शिष्यवृत्ती योजना (SSGC)
-महाराष्ट्रातील मागासवर्गीय मुलींसाठी सावित्रीबाई फुले शिष्यवृत्ती पुरस्कार
-सिंगल गर्ल चाईल्ड CBSE साठी शिष्यवृत्ती
-श्रीमती. गीता लोचन बालिका शिष्यवृत्ती कार्यक्रम
-SOF बालिका शिष्यवृत्ती योजना
-गुणवंत विद्यार्थिनींसाठी टाटा गृहनिर्माण शिष्यवृत्ती