गेल्या काही वर्षांत जिममध्ये व्यायाम करताना हृदयविकाराच्या झटक्याचे प्रमाण झपाट्याने वाढत आहे. अशा परिस्थितीत वर्कआउट करताना हृदयविकाराचा झटका का येतो आणि कोणत्या चुका टाळल्या पाहिजेत हे जाणून घेऊया.
नुकतेच सुप्रसिद्ध टीव्ही अभिनेता सिद्धांत वीर सूर्यवंशी यांचे वयाच्या ४६ व्या वर्षी निधन झाले. जिममध्ये व्यायाम करताना हृदयविकाराच्या झटक्याने सिद्धांतचा मृत्यू झाल्याचे सांगण्यात येत आहे. यापूर्वी प्रसिद्ध कॉमेडियन राजू श्रीवास्तव यांचाही जिममध्ये व्यायाम करताना हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाला होता. व्यायाम करताना हृदयविकाराचा झटका का येतो ते जाणून घेऊया.
हृदयविकाराचा झटका रक्ताभिसरण विकार आहे. हृदयाचा पुरवठा करणार्या प्रणालीमध्ये अडथळा निर्माण झाल्यास एखाद्या व्यक्तीला हृदयविकाराचा झटका येतो. काहीवेळा हृदयाच्या स्नायूंच्या एका भागामध्ये ऑक्सिजनयुक्त रक्ताचा प्रवाह मंदावला जातो. अशा परिस्थितीत रक्तप्रवाह लवकरात लवकर सुरळीत न केल्यास स्नायूंमध्ये ऑक्सिजनची कमतरता निर्माण होऊन हृदयाचे स्नायू मरायला लागतात.
कोणत्याही व्यक्तीने शारीरिक क्षमता लक्षात घेऊनच व्यायाम केला पाहिजे. असे तज्ज्ञांचे मत आहे. अनेक वेळा लोक कमी शारीरिक क्षमता असूनही जिममध्ये जास्त व्यायाम करतात, ज्यामुळे त्यांच्या हृदयावर वाईट परिणाम होतो. मॅरेथॉन धावपटूंवर केलेल्या अभ्यासानुसार, जेव्हा ते धावण्याची स्पर्धा पूर्ण करतात तेव्हा त्यांच्या रक्ताचे नमुने हृदयाच्या हानी संबंधित बायोमार्कर बनतात. पण जेव्हा आपल्या हृदयावर सतत ताण असतो, तेव्हा हे तात्पुरते नुकसान गंभीर रूप धारण करतात. याशिवाय जे लोक आधीच हृदयविकाराने त्रस्त आहेत, त्यांनाही हा त्रास होऊ शकतो.
हृदयविकाराचा धोका तुमच्या वयावरही अवलंबून असतो. असे मानले जाते की, दररोज व्यायाम करणाऱ्या तरुणांना हृदयविकाराचा धोका कमी असतो, तर रोज व्यायाम करणाऱ्या वृद्धांना हृदयविकाराचा धोका जास्त असतो. मात्र गेल्या काही वर्षांत तरुणांमध्येही हृदयविकाराचा धोका खूप जास्त असल्याचे दिसून येत आहे.
व्यायाम करताना ‘ही’ गोष्ट टाळा
अमेरिकेतील लॉस एंजेलिस येथील एका हृदय संस्थेचे सहयोगी संचालक सुमित चौग सांगतात की, असे काही लोक आहेत जे स्नायुयुक्त शरीर तयार करण्यासाठी खूप वजनाचे प्रशिक्षण घेतात. असे केल्याने त्यांना अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते.